‘Versnellingsnaaf is onzekere factor’
Wie een eenvoudig antwoord wil op de vraag waarom zijn fiets zo zwaar trapt, heeft pech. ‘Zelfs als je twee fietsen van hetzelfde merk en type hebt, kunnen de verschillen groot zijn.’
Bedrijven deden een steekproef. Ze testte met een vermogensmeter 15 gloednieuwe fietsen van verschillende merken. Op alle fietsen reed hij 20 kilometer per uur en gebruikte de vermogensmeter om vast te stellen hoeveel wat je daarvoor moet leveren. Ze vergeleken alle fietsen met een licht lopende meetfiets.
Sommige fietsen lopen zwaar, andere fietsen met dezelfde onderdelen lopen weer lichter. Hoe kan dat?
‘De versnellingsnaaf is een onzekere factor. Zelfs als je twee fietsen van hetzelfde merk en type hebt, kunnen de verschillen groot zijn. Alle versnellingen van fietsen onder de 1000 euro hebben Shimano Nexus-naven. In de versnellingsnaaf op de ene fiets sluiten de onderdelen wellicht goed op elkaar aan waardoor hij soepel loopt. Maar op een andere – op het oog identieke – fiets kan de naaf juist weer slecht uitpakken. Jammer genoeg kun je dat aan de buitenkant niet zien. Verschil kan ook ontstaan door de montage. Misschien is het frame scheef. Dat is moeilijk te bepalen. Ook moet een versnellingsnaaf ‘inslijten’. Na verloop van tijd worden versnellingsnaven soepeler.’
Wat moet je als argeloze fietser doen?
‘Probeer een paar dezelfde fietsen en kies het soepelste exemplaar wij zijn overigens wel tevreden over de constante kwaliteit van de Rohloff-naaf en de Shimano Nexus 8-naaf. Rohloff-naven hebben minder weerstand en hebben bovendien een constante kwaliteit. De onderdelen worden stuk voor stuk bij elkaar gezocht. Dat is niet het geval bij de Shimano 3- en 7- Nexus-naven.’
Kun je, afgezien van de Nexus 8-naaf, de Nexus-naven maar beter links laten liggen?
‘Een Nexus 7-naaf is er ook. Die maakt het fietsen in bepaalde versnellingen namelijk wel erg zwaar. De minste wrijving heb je wanneer je in stand 1 of 2 rijdt, maar versnelling 3,4 en 5 gebruik je het meest en daarin heb je juist wel erg last van weerstand. De Nexus 3-naaf biedt de minste weerstand in zijn 2 en dat komt dan weer goed uit want 2 gebruik je het meeste. Daarnaast kun je de eerste versnelling nog gebruiken bij extreme tegenwind of als je een viaduct op moet fietsen. In de praktijk zul je de derde versnelling amper gebruiken. Die biedt zoveel extra weerstand dat ze hem net zo goed weg kunnen laten.’
Zijn er meer onderdelen die de fietser het leven zuur maken?
‘Schijfremmen. Je merkt vaak niet dat de schijfremmen aanlopen, maar ondertussen moet je daardoor wel zwaarder trapper. Ik raad daarom velgremmen aan. Dan merk je gauw genoeg of ze aanlopen en je kunt het ook makkelijk verhelpen.’
‘Wonderlijk genoeg trapten een paar nieuwe fietsen ook zwaar omdat de ketting te strak stond aangespannen. Bij een dichte kettingkast kom je er moeilijk achter dat dat het probleem is.’
‘Je kunt ook zelf je snelheid verhogen. Met een sportieve zit heb je veel minder last van luchtweerstand. Als je 20 kilometer per uur rijdt, scheelt dat 6 watt aan luchtweerstand. Dat is ongeveer een halve kilometer per uur. Goede banden kunnen ook je leven ook nog met 7 á 8 watt verlichten.’
Leuk, zo’n vermogensmeting in watt, maar wat zegt het nou dat je 68 of 102 Watt verbruikt?
‘Met de zwaarste fiets fiets je 150 % zwaarder dan met de lichtste fiets. Als ik 20 kilometer per uur fiets op mijn meetfiets, haal ik met dezelfde inspanning op de geteste Beixo-fiets maar 16,5 kilometer per uur.’